درس ۴۰: مدارهای سوئیچینگ در تلویزیون‌های LCD و LED

مدارهای سوئیچینگ در تلویزیون‌های LCD و LED نقش اساسی در تبدیل و مدیریت توان دارند. این مدارها با استفاده از اصول الکترونیک قدرت، ولتاژ و جریان را به سطح‌های مورد نیاز بردهای مختلف تلویزیون تغییر می‌دهند. در این درس، به بررسی عملکرد، اجزاء اصلی، و عیب‌یابی مدارهای سوئیچینگ پرداخته می‌شود.

---

۱. تعریف مدار سوئیچینگ

مدار سوئیچینگ نوعی منبع تغذیه است که انرژی الکتریکی را از ورودی (AC یا DC) گرفته و با استفاده از کلیدهای الکترونیکی (مانند ترانزیستورها) به ولتاژهای مختلف DC تبدیل می‌کند. این مدارها کارایی بالایی دارند و در طراحی تلویزیون‌های مدرن به‌طور گسترده استفاده می‌شوند.

---

۲. وظایف مدارهای سوئیچینگ در تعمیر تلویزیون‌های LCD و LED

• تبدیل ولتاژ: تبدیل برق AC ورودی به ولتاژهای DC مناسب برای بردهای مختلف.
• تأمین جریان: تأمین جریان پایدار برای قطعات حساس مانند پنل و بک‌لایت.
• حفاظت: جلوگیری از آسیب‌های ناشی از نوسانات ولتاژ و جریان.

---

۳. اجزاء اصلی مدار سوئیچینگ

الف. پل دیودی

• تبدیل برق AC به DC.
• متشکل از چهار دیود که یکسو‌سازی کامل را انجام می‌دهند.

ب. خازن‌های فیلتر

• حذف نوسانات و نویز از ولتاژ DC.
• تأمین انرژی موقت در صورت افت ولتاژ.

ج. ترانسفورماتور

• تغییر سطح ولتاژ به مقادیر مورد نیاز.
• عایق‌بندی بین بخش‌های ورودی و خروجی مدار.

د. ترانزیستورهای سوئیچینگ

• قطع و وصل جریان با سرعت بالا برای کنترل توان.
• معمولاً از ترانزیستورهای MOSFET یا IGBT استفاده می‌شود.

ه. آی‌سی کنترل‌کننده

• مدیریت فرکانس سوئیچینگ و نظارت بر ولتاژ خروجی.
• تنظیم پایداری و حفاظت از مدار.

و. مدارهای حفاظتی

• محافظت در برابر ولتاژ بیش‌ازحد (OVP) و جریان بیش‌ازحد (OCP).
• جلوگیری از آسیب‌دیدگی قطعات داخلی.

---

۴. عملکرد مدار سوئیچینگ در تلویزیون LCD و LED

مرحله ۱: ورودی AC

برق AC ورودی از شبکه به پل دیودی و خازن‌های فیلتر می‌رود تا به ولتاژ DC صاف تبدیل شود.

مرحله ۲: تنظیم ولتاژ با ترانسفورماتور

ولتاژ DC وارد ترانسفورماتور شده و به ولتاژهای مختلف DC تبدیل می‌شود.

مرحله ۳: خروجی به بردهای تلویزیون

ولتاژهای تولید شده به بردهای مین، T-Con و بک‌لایت ارسال می‌شوند.

---

۵. عیب‌یابی مدارهای سوئیچینگ

الف. مشکلات رایج

1. تلویزیون روشن نمی‌شود:
   • خرابی فیوز یا پل دیودی.
2. ولتاژ نامناسب در خروجی:
   • خرابی ترانزیستور سوئیچینگ یا خازن‌ها.
3. نویز در تصویر یا صدا:
   • نویز ناشی از عملکرد نادرست خازن‌های فیلتر.

ب. مراحل عیب‌یابی

1. بررسی فیوزها و اتصالات:
   • تست فیوز اصلی برای اطمینان از قطع نبودن جریان.
2. اندازه‌گیری ولتاژها:
   • اندازه‌گیری ولتاژ خروجی در نقاط مشخص با مولتی‌متر.
3. تست ترانزیستورها:
   • بررسی عملکرد MOSFETها با استفاده از مولتی‌متر.
4. تعویض قطعات معیوب:
   • تعویض خازن‌های باد کرده یا دیودهای سوخته.

---

۶. نکات مهم در تعمیر تلویزیون مدار سوئیچینگ

• همیشه دستگاه را از برق جدا کنید و خازن‌ها را تخلیه کنید.
• از ابزارهای ایمنی مانند دستکش و عینک محافظ استفاده کنید.
• از قطعات اورجینال و با کیفیت برای تعویض استفاده کنید.